In een eerdere blog had ik het over (ver)bouwen volgens de principes van “levenslang wonen”. Een ontwerpbenadering waarbij flexibiliteit, toegankelijkheid en inclusie voorop staan.
De term toegankelijkheid wordt in kader van woningen en gebouwen meestal gebruikt om weer te geven dat een gebouw bereikbaar en bruikbaar is voor mensen met een beperking. Maar in werkelijkheid is een toegankelijke woning niet noodzakelijk bereikbaar en/of bruikbaar en omgekeerd.
Maar wat betekent “een toegankelijke woning” nu werkelijk? En wat is dan het verschil met “een bereikbare woning” en “een bruikbare woning”?
Ik zet het voor jou even op een rijtje.
Een bereikbare woning
Een woning is bereikbaar als er geen hindernissen op de weg naar de ingang zijn.
Eventuele hindernissen zijn:
- Een hoge stoeprand.
- Een oneffen toegangspad.
- Een toegangspad dat te smal is of waar voorwerpen in de weg staan.
- Een hoogteverschil dat dient overbrugd te worden.
Met andere woorden, een woning is bereikbaar als ze aan volgende voorwaarden voldoet:
- De hoofdingang dient bereikbaar te zijn of kan bereikbaar gemaakt worden.
- Indien dit niet lukt voor de hoofdingang kan bekeken worden of er een andere ingang bereikbaar is of bereikbaar kan gemaakt worden.
- De toegangsweg is beloopbaar/berijdbaar. Dat wil zeggen dat deze vlak is, dat er geen voorwerpen in de weg staan en dat het hoogteverschil beperkt en overbrugbaar is.
- Het pad/de netto doorgang naar de deur moet minimum 90 cm zijn en optimaal 120 cm breed voor een rolstoelgebruiker.
- De ondergrond dient voorzien te zijn van een effen, stroeve wegbedekking: houd hierbij rekening met invloed van weersomstandigheden op de gebruikte materialen.
- Als de woning via een hoogteverschil moet bereikt worden, moeten de oplossingen om een hoogteverschil te overbruggen, bekeken worden.
Een toegankelijke woning
Een woning is toegankelijk als ze kan betreden en verlaten worden. Dat wil zeggen dat de bewoners de deur kunnen openen en sluiten en door de deuropening kunnen passeren. Bovendien moeten ze vanuit de inkom de andere woonruimtes kunnen bereiken.
Als er bijvoorbeeld gekozen wordt om de woning te betreden via de garage, moet er op gelet worden dat de bewoners vanuit de garage in de rest van het huis geraken.
Daarnaast zijn er uiteraard nog heel wat andere zaken waar je dient op te letten:
- De bewoner moet ergens ook zijn jas kunnen weghangen, een rolstoel kunnen achterlaten, handtas/rugzak kunnen opbergen ...
- Om door een buitendeur te kunnen passeren met een rolstoel of met een begeleider, moet de deuropening minimaal 90 cm breed zijn, maar idealiter is de opening tussen de 100 cm en 120 cm. Enerzijds omdat de breedte van een rolstoel verschillend is van type tot type. Anderzijds bieden de extra cm’s extra comfort voor de gebruiker en/of begeleider.
- Voor een rolstoelgebruiker moet aan de slotzijde van de deur ook minstens 50 cm opstelruimte zijn. Opstelruimte is een zone die volledig vlak is en vrij van obstakels. Ze geeft een rolstoelgebruiker de mogelijkheid zich op te stellen om een handeling uit te voeren.
- Eventueel dient de draairichting herbekeken te worden of kan nagegaan worden of de deur geautomatiseerd kan worden.
Een bruikbare woning
Een woning is bruikbaar als alle nodige woonruimtes kunnen bereikt worden, alle nodige woonruimtes kunnen betreden worden en in die ruimtes de nodige activiteiten kunnen uitgevoerd worden.
Een bruikbare woning betekent dat:
- Er geen hoogteverschillen van meer dan 2 cm zijn of dat er oplossingen zijn om de hoogteverschillen te overbruggen.
- De doorgangen breed genoeg zijn.
- De bewoners de deuren kunnen openen en sluiten.
- Er oplossingen voorzien om deuren, ramen en rolluiken/gordijnen/zonneweringen te openen voor personen met een motorische beperking.
- De vloerbekleding aangepast en veilig is.
- Schakelaars, stopcontacten, thermostaat, radiatoren, … bereikbaar geplaatst zijn.
- De bewoner zich zelfstandig kan verzorgen of verzorgd kan worden.
- Het toilet comfortabel en veilig kan gebruikt worden.
- Er oplossingen voorzien zijn om activiteiten in de keuken en in de leefruimte te kunnen uitvoeren.
- De bewoner makkelijk en veilig de slaapkamer, de garage, de berging, het terras, de tuin, … kan bereiken en gebruiken.
Een goeie woningaanpassing is er één waarbij het hart, de structuur van je woning, zo is ontworpen dat je een functionele, flexibele woonst hebt. Als je het nu slim en doordacht aanpakt, zal je later flink besparen.
Vooraleer dus over te gaan tot aanpassingen, is het best om eerst te bekijken of de nodige ruimtes van de woning op een logische manier kunnen herschikt worden.
Heb je vragen omtrent levenslang wonen of ben je benieuwd naar wat ik met b-HOME voor jou kan betekenen? Geef me gerust een belletje want ik ontdek graag wat jouw authentieke verhaal is.
‘Iedereen heeft recht op een kwalitatief even, in welke situatie je ook belandt.’
b-YOU, want b-HOME is er voor jou.
Warme groeten,
Leen Blondeel